Stopa końsko-szpotawa należy do grupy chorób ortopedycznych uwarunkowanych genetycznie.

Przyczyny stopy końsko-szpotawej

Wrodzona idiopatyczna stopa końsko-szpotawa jest złożoną deformacją, która tworzy się w wyniku przemieszczenia i nieprawidłowego położenia kości stopy względem siebie, co przekłada się na podwichnięcie okołoskokowe oraz zaburzenia kształtu poszczególnych kości. Zaburzenia te pojawiają się równocześnie z patologią tkanek miękkich, w tym z przykurczem ścięgien mięśni piszczelowych przedniego oraz tylnego, ścięgna Achillesa, zginaczy palców i palucha, a także skróceniem wiązadeł na bocznej tylnej i przyśrodkowej powierzchni stępu. Wada jest wynikiem nałożenia się paru elementów powodujących uszkodzenia w trakcie życia płodowego, które prowadzą do zaburzeń bilansu mięśniowego i do przemieszczenia się kości stopy względem siebie, zmiany ich kształtu, a w rezultacie wykształcenia się typowej dla schorzenia deformacji.

Do czynników, które mogą przyczyniać się do tworzenia się wady zaliczyć można zaburzenia w unerwieniu komórek mięśniowych ewentualnie zaburzenia w rozwoju komórek mięśniowych, które mogą być uwarunkowane genetycznie.

Diagnoza stopy końsko-szpotawej

Tę wrodzoną wadę narządu ruchu można zdiagnozować w badaniu USG płodu po 12 tygodniu ciąży. Może ona dotyczyć jednej ewentualnie obu kończyn dolnych. Podjęcie odpowiedniego leczenia w pierwszych tygodniach życia dziecka daje możliwość ochrony pacjenta przed niepełnosprawnością. Częstotliwość występowania tej ortopedycznej wady wrodzonej jest określana na od 1 do 2 przypadków na 1000 narodzonych dzieci. Dużo częściej diagnozowana jest u chłopców.

Oględziny wyglądu stopy oraz podatności jej na korekcję przeprowadzone bezpośrednio po urodzeniu decydują o zaklasyfikowaniu stopy do jednego z rodzajów stopy końsko-szpotawej, czyli zniekształcenia typowego oraz atypowego.

Leczenie stopy końsko-szpotawej

W przypadku stopy końsko-szpotawej postępowanie diagnostyczno-lecznicze powinno zostać wdrożone jak najszybciej, właściwie zaraz po urodzeniu się dziecka. Aktualnie najczęściej wykorzystywaną jest metoda leczenia nieoperacyjnego opracowana przez Ponsetiego. Jej skuteczność w korygowaniu wady jest niezwykle wysoka (95% leczonych przypadków). Metoda ta jest procedurą bezpieczną, z bardzo niewielką liczbą powikłań. Technika oparta jest na masażach korygujących ułożenie stopy (rehabilitacja) i dalszym utrzymaniu jej w prawidłowym ułożeniu przy wykorzystaniu redresyjnych opatrunków gipsowych. Leczenie operacyjne powinno zostać wzięte pod uwagę w przypadku braku spodziewanych efektów korekcji stopy metodą Ponsetiego.

Leczenie stopy końsko-szpotawej w klinice ST Medical w Szczecinie

W przypadku konieczności leczenia stopy końsko-szpotawej zapraszamy do konsultacji z naszymi specjalistami ortopedami. Szczegółowe informacje dostępne są na podstronie Ortopeda.